ಕನ್ನಡದ ಕವಿ ಚಕ್ರವರ್ತಿಗಳು

1) ಪಂಪ :

ಸುಮಾರು 600 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಪುಣ್ಯಶ್ರವ ಚಂಪೂ ಕೃತಿ ರಚಿಸಿದ ನಾಗರಾಜ ಎಂಬ ಕವಿ ಬರೆದ ಸ್ತುತಿ ಪದ್ಯವಿದು

ಜಗತ್ತಿನ ಮಹಾಕವಿಗಳ ತಾರಾಗಣದಲ್ಲಿ ಪಂಪನಿಗೆ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನ ಸಲ್ಲುತ್ತದೆ.

ಮಹಾಭಾರತವನ್ನು ಆಧಾರವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಬರೆದಿದ್ದರೂ ಅದರ ನಕಲಲ್ಲ ಪ್ರಬುದ್ಧ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಪರಿಪಕ್ವ ಅನುಭವವಿದೆ.

ಈ ಸತ್ವತೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಆದಿ ಪುರಾಣ ಮತ್ತು ವಿಕ್ರಮಾರ್ಜುನ ವಿಜಯವು ಅವನಿಗಿದ್ದ ಬಿರುದುಗಳಾದ

ಕವಿತಾಗುಣಾ ರ್ಣವ'

,ಸುಕವಿ

ಜನಮಾನಕೊತ್ತಂಸಹಂಸ೦.

ಸಂಸಾರಸಾರೋದಯಂ'

ಸರಸ್ವತೀ ಮಣಿಹಾರಂ

ಇದೇ ಮೊದಲಾದ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ನೋಡಿದಾಗ ಅವನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ದರ್ಷಣಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿವೆ.

• ಅವನ ಕೃತಿಗಳು ಓಜೋನ್ವಿತವಾಗಿದ್ದರೂ ಸ್ವಂತಿಕೆಯಿದೆ.
• ಇಂದಿನ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಅಂದಿನ ವೆಂಗಿಮಂಡಲದ ವೆಂಗಿ ಪೊಳಲಲ್ಲಿ ಅವರ ಪೂರ್ವಜರಾದ ಶ್ರೀವತ್ಸ ಗೋತ್ರ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕುಲದ - ಮಾಧವ ಸೋಮಯಾಜಿ - ಅಭಿಮಾನ ಚಂದ್ರ - ಕೊಮರಯ್ಯ - ಭೀಮಪಯ್ಕ -ಪಂಪನಾಗಿ ಜನಿಸಿದನು.
• "ಜಾತಿಯೊಳೆಲ್ಲ ಮುತ್ತಮದ ಜಾತಿ ವಿಪ್ರ ಕುಲವನ್ನು " ಜಿನೇಂದ್ರ ಧರ್ಮಮೇವಲ೦. ದೊರೆ ದರ್ಮದೊಳೆಂದು ನಂಬಿ ಜೈನಧರ್ಮಾವಲಂಭಿಯಾಗುತ್ತಾನೆ.
• ತನ್ನ ಬಾಲ್ಯದ ಬಹುಕಾಲವನ್ನು ತಾಯಿಯ ತಾಯಿ ತವರಾದ ಬೆಳ್ವಲದ ' ಅಣ್ಣಿಗೆರೆಯ ' ತವರೂರಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದು, ಬನವಾಸಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಾಡಿ ಬೆಳೆದು ಅಲ್ಲಿ ಮೈಗೂಡಿದ ಆ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿನ ಆಡುನುಡಿಯಾಗಿದ್ದ ಪುಲಿಗೆರೆಯ ತಿರುಳ್ಗನ್ನಡ ವನ್ನೇ ರಕ್ತಗತವಾಗಿಸಿಕೊಂಡು ತನ್ನ ಪೂರ್ವಜರ ಸಂಸ್ಕಾರಯುತ ಪಾಂಡಿತ್ಯ , ಅಜ್ಜ -ಅಜ್ಜಿ ಮಾವಂದಿರಡಿ ಅರಿತು -ನುರಿತ ವನಾದನು.
• ಪಶ್ಚಿಮ ಚಾಲುಕ್ಯ ಅರಿಕೇಸರಿಯ ಆ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನರ ಸಖ್ಯದಂತೆ ಬೆಳೆದ ಆತ್ಮೀಯತೆಯಿಂದ , ತನ್ನನ್ನು ಪ್ರಾಣಕ್ಕಿಂತ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಅರಿಕೇಸರಿಯನ್ನೇ ಅರ್ಜುನನಿಗೆ ಸಮೀಕರಿಸಿ , ಗಾಢಾನು ರಾಗವನ್ನು ಧಾರೆ ಎರೆದು , ವಿಕ್ರಮಾರ್ಜುನ ವಿಜಯ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ.
• ತಾನು ರಚಿಸಿದ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕವಿ ಲೀನವಾಗಿ ಕವಿತೆಯೊಳಾಸೆಗೆಯ್ವ ಫಲ ಯಾವುದೊ ?.
• ಪೂಜೆ ನೆಗಳ್ತೆ ಲಾಭವೆಂಬಿವೆ ವಲಂ -
• ಎಂಬಂತೆ ಜಿನೇಂದ್ರ ಗಣಸ್ತುತಿಯಿಂದೆ ತಾಮೆ ಸಾರವೆ? ಎಂಬ ಶ್ರದ್ಧೆ ಅವನದು.

2) ರನ್ನ :

• ಬೆಳಗಾಂನ ಬಿಜಾಪುರಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಕೃಷ್ಣ - ಘಟಪ್ರಭಾ ನದಿಗಳು ಹರಿಯುತ್ತಿದ್ದ ಜಮುಖಂಡಿ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಮುಧವೂಳಲು ಎಂಬ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಕವಿ ಬಳೆಗಾರ ಕುಲದ ಜಿನವಲ್ಲಭೇಂದ್ರ - ಅಬ್ಬಲಬ್ಬೆಯರಲ್ಲಿ ಕ್ರಿ.ಶ.94 9ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದನು.
• ಬಂಕಾಪುರದಲ್ಲಿದ್ದ ವಿದ್ಯಾ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಬಂದು ಅಜಿತಸೇನಾಚಾರ್ಯರ ಬಳಿ ಜೈನಾಗಮ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕುರಿತು ಓದಿಕೊಂಡ , ನಂತರ ಗಂಗ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದ ಚಾವುಂಡರಾಯ ಮತ್ತು ರಾಜಮಾತೆ ಅತ್ತಿಮಬ್ಬೆಯರ ಬಳಿ ಉಪಕೃತನಾಗಿದ್ದುಕೊಂಡು ಆ ಸ್ಥಾನ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದನು.
• ಪರಶುರಾಮ ಚರಿತ
• ಚಕ್ರೇಶ್ವರ ಚರಿತೆ
• ಸಾಹಸ ಭೀಮ ವಿಜಯ -
• ಅಜಿತ ಪುರಾಣ -
• ರನ್ನ ಕಂದ

ಬರೆದಿರುವುದಾಗಿ ಕವಿಯೇ ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ.

• ಮೊದಲೆರಡು ಕೃತಿಗಳು ಉಪಲಬ್ಧವಿಲ್ಲ 'ಶಾಂತಿ' ಮತ್ತು ' ಜಕ್ಕಿ' ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಮಡದಿಯರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಿ ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಚಾವುಂಡರಾಯ ಮತ್ತು ರಾಜಮಾತೆ ' ಅತ್ತಿಮಬ್ಬೆಯರ ' ಸ್ಮರಣೆಗೆ ಈ ಎರಡು ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳಿಗಿ ಇಟ್ಟು ಸಲಹುತ್ತಾನೆ.
• ಪಂಪನಂತೆ ಅದ್ವಿತೀಯನಲ್ಲದಿದ್ದರೂ
• ದ್ವಿತೀಯ ವರ್ಗದ ಮಹಾಕವಿ ಎನ್ನ ಲು ಅವಕಾಶವುಂಟು.
• ಸಾಹಸ ಭೀಮ ವಿಜಯದಲ್ಲಿ ಮಹಾಕಾವ್ಯದ ಲಕ್ಷಣಗಳಿದ್ದರೂ, ದೀರ್ಘತೆ ಸಾಲದೆಂದುದೇ . ದ್ವಿತೀಯ ವರ್ಗದ ಮಹಾಕವಿ ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ದೇ.ಜವರೇಗೌಡರು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡುತ್ತಾರೆ.
• ಆದರೆ ಅವನಲ್ಲಿ ಪಂಪ ಮಹಾಕವಿಯ ಆತ್ಮಪ್ರತ್ಯಯವಿದೆ. ಹೇಗೆಂದರೆ,

• ಆದಿಪುರಾಣ ಮತ್ತು ಅಜಿತ ಪುರಾಣಗಳು ಮೂರು ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಹರಡಿದೆಯೆಂದು ಕವಿಗಳಲ್ಲಿ ತಾನು - ಮತ್ತು ಪಂಪ ಮಾತ್ರ ಪುಣ್ಯವಂತರೆಂದು ಕೃತಾರಾರ್ಥ ರೆಂದು 'ಸೊಬಗ ' ರೆಂದು ಹೇಳುವಲ್ಲಿ ಆತ್ಮಪ್ರಶಂಸೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಪಂಪನ ಮೇಲಣ ಗೌರವವು ವ್ಯಕ್ತವಾಗುತ್ತದೆ.
• ಮಹಾ ಭಾರತದ ಯುದ್ಧದ ಕೊನೆಯ ಅರ್ಧ ದಿನದ ಭೀಮ ದುರ್ಯೋಧನರ ನಡುವೆ ನಡೆಯುವಸಂಗ್ರಾಮವು 10 ಅಶ್ವಾಸಗಳಲ್ಲಿ 13 ನೇ ಅಶ್ವಾಸದ ಕಥೆಯನ್ನು ತನ್ನ ಕೃತಿಗೆ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ.
• ಭಾಸ ಭಟ್ಟ ' 'ನಾರಾಯಣನ ' ಊರುಭಂಗ ' . ವೇಣಿ ಸಂಹಾರ ನಾಟಕಗಳ ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. -
• "ಕಥೆಯಲ್ಲಿಮೀಗಧಾಯುದ್ಧದಳಂತೊಳಕೊಂಡತ್ತೆನೆ " . ಎಂದು ಸಾಹಸ ಭೀಮ ವಿಜಯವನ್ನು ಸಿಂಹಾವಲೋಕನ ಕ್ರಮದಿಂದ ರಚಿಸಿದ್ದಾನೆ.
• ಭೀಮ ದ್ರೌಪದಿಯರ ಸಂವಾದ, ಭೀಮನ ಉಗ್ರ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ, ದುರ್ಯೋಧನನ ರಣರಂಗ ಸಂಚಾರ,ದ್ರೋಣಾಶ್ವತ್ಥಾಮರ ವಾಗ್ವಾದ ಪಾಂಡವರ ಅವಹೇಳನ - ಸಂಜಯನಿಂದ ಪಾಂಡವರ ಪ್ರಶಂಸೆ ,ದೃತರಾಷ್ಟ್ರ ಗಾಂಧಾರಿಯ ಸಂತಾಪ ' ಅಲ್ಲದೆ '
• ಅಭಿಮನ್ಯು. ಕರ್ಣ ದುಶ್ಯಾಸನರ ಕುರಿತು ದುರ್ಯೋಧನನ ಕರುಳು ಕರಗಿಸುವ ಶೋಕ ಗೀತೆ .
• ದುರ್ಯೋಧನ ವೈಶಂಪಾಯನ ಸರೋವರ . ಪ್ರವೇಶ , ಆ ಸಂದರ್ಭದ ಗಾಂಭಿರ್ಯವಾದ ವರ್ಣನೆ
• ಅಶ್ವಥಾಮನ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ವಿಡಂಬನೆ,
• ಭೀಮನ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ ನಾಟಕೀಯತೆಯಲ್ಲಿ
• ಓಜೋನ್ವಿತ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಕೃತಿಗೆ ಸರಿಗಟ್ಟುವ ಕಾವ್ಯಗಳು ವಿರಳ ವೆನ್ನಬಹುದು.

3) ಪೊನ್ನ:

• ಸಾ ಶ 9 39 - 968 ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ 3 ನೇ ಕೃಷ್ಣನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು..ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ' ಕಮ್ಮನಾಡಿನ'ಪುಂಗನೂರಿನ ವೆಂಗಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿ ದರು.
• 'ಜೈನ 'ಧರ್ಮ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ ಕುಬುರ್ಗಿಗೆ ವಲಸೆ ಬರುತ್ತಾನೆ.

ಸಾ ಶ . 939-968ರ ವರೆಗೂ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ 3 ನೇ ಕೃಷ್ಣನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಇದ್ದನು.

ಈಗಿನ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಕಮ್ಮ ನಾಡು, ಪುಂಗನೂರಿನ 'ವೆಂಗಿ 'ಜಿಲ್ಲೆಗೆ ಸೇರಿದೆ. ಜೈನ ಧರ್ಮ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಕಲಬುರಗಿಗೆ ವಲಸೆ ಬರುತ್ತಾನೆ.

ಇವನು ರಚಿಸಿದ ಕೃತಿಗಳು

'ಜಿನಾಕ್ಷರಮಾಲೆ'

'ಭುವನೈಕ ರಾಮಾಭ್ಯುದಯ'

'ಶಾಂತಿ ಪುರಾಣ ' ಗಳನ್ನು ಬರೆದನು.

ಬಿರುದುಗಳು :

• ಸಂಸ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡ ಎರಡೂ ಭಾಷೆಯ ಹಿಡಿತವಿದ್ದುದರಿ೦ದ ' ಉಭಯಕವಿ' ಮತ್ತು 'ಕವಿಚಕ್ರವರ್ತಿ' ಎಂಬ ಬಿರುದು ಹೊಂದಿದ್ದರು..
• ಇವನ ಶಾಂತಿ ಪುರಾಣವು ಚಂಪೂ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದು 16ನೇ ಜೈನ ತೀರ್ಥಂಂಕರರ ಸ್ತೋತ್ರವಾಗಿದೆ.
• ಇದು 'ಆ ಸಗ' ನ ಮೂಲ ಕಾವ್ಯ ಆಧರಿಸಿ ಬರೆದಿದೆ.
• 3 ನೇ ಕೃಷ್ಣನ ಸಾಮಂತ ದೊರೆ ಶಂಕರ ಗಂಡ ನ ಸ್ತುತಿಸಿ ಬರೆದುದಾಗಿದೆ. -
• ಈ ರೀತಿ ಮೂರು ಜನ ರತ್ನತ್ರಯರು ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಯುಗದ ಪ್ರಮುಖರಾಗಿದ್ದಾರೆ. -
• ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಷಯ ಕ್ಕಾಗಿ - ಪ್ರೊ. ದೇ. ಜೆ . ಗೌಡ ರವರ "ಪೂರ್ವಕವಿಗಳಿಗೆ ನಮನ " ಕೃತಿ ಓದಿ

ಕೃಪೆ - ಗೂಗಲ್ ಮತ್ತು ಕೋರಾ (Quora) ದಿಂದ